logo

Kąty i ich rodzaje

Definicja 1

Kąt to jeden z dwóch obszarów (tzw. wnętrze kąta) powstałych w wyniku rozcięcia płaszczyzny przez sumę dwóch półprostych (zwanych ramionami kąta) o wspólnym początku (zwanym wierzchołkiem kąta), wraz z tymi półprostymi.

Kąty zwyczajowo oznaczamy małymi greckimi literami: α\alpha - alfa, β\beta - beta, γ\gamma - gamma, δ\delta - delta itd., lub symbolem AOB\angle AOB lub A\angle A, gdzie \angle oznacza słowo “kąt”, OO to wierzchołek kąta, a AA i BB to punkty leżące na dwóch różnych ramionach kąta. Aby jednoznacznie określić o który z dwóch kątów na rysunku nam chodzi, rysujemy niewielki łuk lub wypełniam go kolorem (zacieniowujemy).

Definicja 2

Miara stopniowa kąta to liczba przyporządkowana kątowi, która określa jego wielkość. W układzie stopniowym miara kąta wyrażana jest w stopniach ()(^\circ ), gdzie pełny kąt wynosi 360360^\circ , a półpełny - 180180^\circ . Miara kąta może również być wyrażona w minutach ('), gdzie 1=601^\circ =60', tj. jeden stopień to 6060 minut stopniowych, lub sekundach, gdzie 1=601'=60''.

Definicja 3

Miarą łukową kąta nazywamy stosunek długości łuku ss wyciętego przez ten kąt środkowy w dowolnym okręgu do promienia rr tego okręgu.

α=sr\alpha= \frac{s}{r}
(0)

Miara łukowa podawana jest w radianach (rad), gdzie pełny kąt odpowiada 2π2\pi radianom.

Uwaga 1

Zauważ, że miara łukowa kąta jest poprawnie zdefiniowana ponieważ stosunek sr\displaystyle \frac{s}{r} nie zależy od długości promienia. Dodatkowo, miara kąta pełnego w radianach faktycznie wynosi 2π2\pi ponieważ

sr=2πrr=2π6,28 \frac{s}{r}= \frac{2\pi r}{r}=2\pi \approx 6{,}28
(0)

Wiemy, że 360=2π rad360^\circ =2\pi \text{ rad}, zatem

1=2π360 rad=π180 rad1^\circ = \frac{2\pi}{360^\circ }\text{ rad}= \frac{\pi}{180^\circ } \text{ rad}
(0)

a stąd, dla dowolnego tRt\in\mathbb{R} zachodzi:

t=πt180 radt^\circ = \frac{\pi \cdot t}{180} \text{ rad}
(0)

W drugą stronę mamy:

1 rad=(180π)1\ \text{rad}=\left( \frac{180}{\pi} \right)^\circ
(0)

a stąd

t rad=(180tπ)t\ \text{rad}=\left( \frac{180 \cdot t}{\pi} \right)^\circ
(0)

Uwaga 2

Warto zapamiętać, że

360=2π180=π90=π2360^\circ =2\pi\qquad180^\circ =\pi \qquad 90^\circ = \frac{\pi}{2}
(0)

Dodatkowo, przy przeliczaniu stopni na radiany i odwrotnie, warto posłużyć się proporcjami.

Definicja 4

Mówimy, że dwa kąty są przystające, jeżeli ich miary są równe.

Uwaga 3

Symbole α,β,γ\alpha,\beta,\gamma itp. oraz BAC\angle BAC oznaczają zarówno kąt (jako obszar) jak i jego miarę. Czasami używamy również zapisu AOB|\angle AOB|.

Komentarze (0)

Sortuj