Mnożenie w pamięci to przydatna umiejętność, ale przy większych liczbach może być trudne. W takich sytuacjach pomaga mnożenie pisemne, które można opisać w kilku krokach:
Zapisz liczby – Umieść liczby jedna pod drugą, wyrównując je do prawej strony. Liczbę z większą ilością cyfr najlepiej zapisać na górze.
Mnożenie pojedynczych cyfr – Zacznij od prawej strony dolnej liczby. Pomnóż każdą jej cyfrę przez całą górną liczbę, zapisując wyniki w osobnych wierszach.
Przenoszenie nadwyżki – Jeśli wynik mnożenia dwóch cyfr jest większy niż 9, zapisz jedności w odpowiednim miejscu, a dziesiątki przenieś do następnej kolumny.
Przesunięcie wyników – Każdy kolejny wiersz zaczynaj przesunięty o jedno miejsce w lewo (o jedno miejsce dalej od prawej strony, tj. poniżej tej cyfry drugiej liczby przez którą aktualnie mnożymy pierwszą liczbę).
Dodanie wyników pośrednich – Po obliczeniu wszystkich wierszy dodaj je do siebie, tak jak w dodawaniu pisemnym.
Zapisanie końcowego wyniku – Wynik dodawania to ostateczny rezultat mnożenia.
Aby lepiej zrozumieć, jak działa mnożenie pisemne, warto przeanalizować je krok po kroku, zaczynając od prostszych przypadków i stopniowo przechodząc do bardziej skomplikowanych. Najpierw można zacząć od mnożenia przez liczby jednocyfrowe, następnie przez liczby z zerami na końcu, a na końcu przez liczby wielocyfrowe.
Zwróć uwagę, że mnożąc przez liczbę n cyfrową (n=1,2,3\ldots), mamy n sum częściowych do dodania w celu uzyskania końcowego wyniku mnożenia. Każda z tych sum częściowych to iloczyn górnego czynnika przez kolejna cyfrę dolnego czynnika.
Jeżeli w liczbie przez która mnożymy występuje cyfra 0, to możemy całkowicie pominąć sumę częściową związana z mnożeniem przez tę cyfrę gdyż mnożąc przez 0 zawsze otrzymujemy 0. Z tego samego powodu w przykładach w których mnożyliśmy przez liczby z 0 na końcu wyrównywaliśmy ich pierwsze niezerowe cyfry (licząc od prawej).
