logo

Najmniejsza wspólna wielokrotność (NWW)

Kolejne wielokrotności liczby aa to: 2a,3a,4a,2 \cdot a,3 \cdot a,4 \cdot a,\ldots., czyli liczby które powstają przez pomnożenie liczby aa przez kolejne liczby nautralne.

Definicja 1

Wspólną wielokrotnością liczb aa i bb nazywamy każdą liczbę która dzieli się bez reszty przez obie te liczby.

ze wspólnych wielokrotności liczb aa i bb najmniejszą wspólną wielokrotnością (NWW) liczb aai bb i oznaczamy NWW(a,b)\text{NWW}(a,b).

Definicja 2

Niech a,bNa,b\in\mathbb{N}. Wówczas liczbę wN+w\in\mathbb{N_+} nazywamy najmniejszą wspólną wielokrotnością liczb aa i bb jeśli ww jest najmniejszą liczbą naturalną która dzieli się bez reszty (jest podzielna) przez aa i bb, tj. awa|w oraz bwb|w. Symbolicznie zapisujemy NWW(a,b)=w\text{NWW}(a,b)=w.

Uwaga 1

Liczba 00 jest wielokrotnością każdej liczby naturalnej, dlatego w definicji najmniejszej wspólnej wielokrotności dopuszczamy jedynie dodatnie wielokrotności.

Twierdzenie 1

Dla dowolnych a,bN+a,b\in\mathbb{N_+} zachodzi:

NWD(a,b)NWW(a,b)=ab\text{NWD}(a,b) \cdot \text{NWW}(a,b)=a \cdot b
(0)

Twierdzenie 2

Jeżeli a,b,cNa,b,c\in\mathbb{N} oraz aca|c i bcb|c, to NWW(a,b)c\text{NWW}(a,b)|c.

Algorytm wyznaczania NWW dwóch liczb

Aby dla dwóch liczb aa i bb znaleźć ich NWW(a,b)\text{NWW}(a,b) należy:

  • rozłożyć obie liczby na czynniki pierwsze,

    a=p1p2p3p4b=p1p1p1p3p5,\begin{align*} a&=p_1\cdot p_2\cdot p_3\cdot p_4 \\ b&=p_1\cdot p_1\cdot p_1\cdot p_3\cdot p_5, \\ \end{align*}
    (0)

    gdzie pip_i to różne liczby pierwsze.

  • znaleźć czynniki które występują w obu tych rozkładach:

    a=p1p2p3p4b=p1p1p1p3p5\begin{align*} a&=\textcolor{orange}{p_1}\cdot p_2\cdot \textcolor{green}{p_3}\cdot p_4 \\ b&=\textcolor{orange}{p_1}\cdot p_1\cdot p_1\cdot \textcolor{green}{p_3}\cdot p_5 \\ \end{align*}
    (0)

  • policzyć NWD(a,b)\text{NWD}(a,b):

    NWD(a,b)=p1p3\text{NWD}(a,b)=\textcolor{orange}{p_1}\cdot \textcolor{green}{p_3}
    (0)

  • oraz wreszcie wymnożyć NWD(a,b)\text{NWD}(a,b) przez niezaznaczone czynniki pierwsze z obu liczb - otrzymana liczba to NWW(a,b)\text{NWW}(a,b):

    NWW(a,b)=NWD(a,b)p2p4pozostałeczynniki ap1p1p5pozostałeczynniki b\text{NWW}(a,b)=\text{NWD}(a,b)\cdot \underbrace{p_2\cdot p_4}_{\substack{\text{pozostałe} \\ \text{czynniki } a}} \cdot \underbrace{p_1\cdot p_1\cdot p_5}_{\substack{\text{pozostałe} \\ \text{czynniki } b}}
    (0)

Uwaga 2

Zwróć uwagę na następujące obserwacje przy wyznaczaniu NWW(a,b)\text{NWW}(a,b):

  • Jednym z kroków wymaganych to policzenia NWW(a,b)\text{NWW}(a,b) jest policzenie NWD(a,b)\text{NWD}(a,b).

  • Jeżeli bab|a, to NWW(a,b)=a\text{NWW}(a,b)=a.

  • Jeżeli a=ba=b, to NWW(a,b)=a=b\text{NWW}(a,b)=a=b.

  • Jeśli liczby aa i bb są względnie pierwsze (nie mają wspólnych czynników pierwszych), to NWW(a,b)=ab\text{NWW}(a,b)=a\cdot b.

  • NWW\text{NWW} dla więcej niż dwóch liczb, np. NWW(a,b,c)\text{NWW}(a,b,c) wyznaczamy analogicznie jak w przypadku dwóch liczb - liczymy NWD(a,b,c)\text{NWD}(a,b,c), a następnie mnożymy go przez niezaznaczone czynniki pierwsze występujące w każdym z trzech rozkładów.

Komentarze (0)

Sortuj