logo
Dziedzina

Geometria płaska

Geometria płaska (zwana też geometrią euklidesową na płaszczyźnie lub planimetrią) to dział geometrii, który zajmuje się badaniem figur i zależności geometrycznych na płaszczyźnie, czyli w przestrzeni dwuwymiarowej. Jest to jedna z najstarszych dziedzin matematyki, której początki sięgają starożytnej Grecji, a jej fundamenty zostały sformalizowane przez Euklidesa w jego dziele "Elementy". Geometria płaska bada właściwości figur takich jak punkty, proste, okręgi, trójkąty, wielokąty oraz relacje między nimi.


Kluczowe zagadnienia geometrii płaskiej:

  • Podstawowe pojęcia:

    • Punkt – podstawowy obiekt geometryczny, nieposiadający wymiarów.

    • Prosta – nieskończona linia prosta, jedno z podstawowych pojęć geometrii.

    • Odcinek – część prostej ograniczona dwoma punktami.

    • Kąt – figura utworzona przez dwa promienie wychodzące z jednego punktu (wierzchołka).

  • Figury geometryczne:

    • Trójkąty – figury złożone z trzech boków i trzech kątów. Kluczowe własności to suma kątów (180°), nierówność trójkąta, podobieństwo i przystawanie trójkątów.

    • Wielokąty – figury złożone z odcinków (boków), np. czworokąty, pięciokąty. Szczególnym przypadkiem są wielokąty foremne, których wszystkie boki i kąty są równe.

    • Okręgi i koła – okrąg to zbiór punktów równoodległych od środka, a koło to okrąg wraz z jego wnętrzem.

  • Twierdzenia i własności:

    • Twierdzenie Pitagorasa – w trójkącie prostokątnym suma kwadratów przyprostokątnych jest równa kwadratowi przeciwprostokątnej: a2+b2=c2a^2+b^2=c^2.

    • Twierdzenie Talesa – jeśli dwie proste przecinają ramiona kąta, to odcinki wyznaczone na jednym ramieniu są proporcjonalne do odcinków na drugim ramieniu.

    • Własności kątów – kąty wierzchołkowe, przyległe, naprzemianległe, odpowiadające.

    • Symetria – figury mogą mieć osie symetrii lub środki symetrii.

  • Pola i obwody:

    • Pole – miara powierzchni figury.

    • Obwód – suma długości boków figury.

  • Konstrukcje geometryczne - konstrukcje przy użyciu cyrkla i linijki, np. konstrukcja dwusiecznej kąta, symetralnej odcinka, trójkąta równobocznego.